Martxoaren 16-18an Nau Bostiken (BCN) egindako Ekonomia Feministari buruzko VIII. Kongresuan, EsF Euskadik hausnarketa-tailer bat aurkeztu zuen zerbitzu publikoen digitalizazioak emakumeengan duen eraginari buruz.
Tailerra metodologia parte-hartzaile eta kokatu baten bidez egiten dugu. Bertan, guk eztabaidagaia eta eztabaidatu beharreko gaien egoerari buruzko zertzelada batzuk ematen ditugu, eta, ondoren, parte-hartzaileek landu beharreko problematikaren alde onak eta txarrak aztertu dituzte, kasu zehatzenak eta haiek ezagutzen dituztenenak. Hortik abiatuta, gaiari buruzko argumentu partekatu eta esanguratsu bat eraikitzeko aukera ematen digun eztabaida sortu genuen.
Kasu honetan, tailerrari hasiera emateko, arrakala digitila emateko era desberdinak identifikatuko ditugu, eta emakumeak non dauden irudikatuta ikusiko dugu, iparraldetik hegoaldera dauden aldeak kontuan hartuta. Hala, Iparraldeko herrialdeetan, genero-arrakala digitala erabilera-arrakala eta trebetasun-arrakala edo bigarren arrakala izenekoan islatzen da. Bertan, gizonak nabarmentzen dira, besteak beste, banka elektronikoko aplikazioen erabileran, softwarearen konfigurazioan edo administrazio publikoarekiko harremanean, eta emakumeak nabarmentzen dira medikuarekin hitzordua hitzartzean, osasun-gaiei buruzko informazioa bilatzean edo gizarte-sareetan parte hartzean, hau da, erabilera ludikoak eta ekonomikoak maskulinizatuta daude eta gizarte-ongizatekoak feminizatuta. Arrakala horri Hegoaldeko herrialdeetan sarbide-arrakala edo lehen arrakala gehitzen zaio; izan ere, emakumeak gizonak baino gutxiago konektatuta daude. Web Foundation-en arabera, gizonek %21 aukera gehiago dituzte online egoteko emakumeek baino. Adierazi behar da sarbide eskasagoa duten pertsonak mugikorretik konektatzen direla funtsean, gainerako gailuen potentzialtasuna galduz.
Emakumeek zerbitzu publikoetan egiten duten erabilera aztertzen jarraitzen dugu, garrantzi bereziko 3 sektoretan zentratuz: enplegua, gizarte-zerbitzuak eta immigrazioa eta osasuna. Azterketa horren ondorioz, egiaztatu da emakumeek interakzio handiagoa dutela gizonekin administrazio publikoekin, bai interesdun nagusi gisa, bai beren ardurapeko pertsonen bitartekari gisa. Langabezia-, partzialtasun- eta behin-behinekotasun-tasa handiagoek berekin dakarte emakumeek tratu handiagoa izatea enplegu-zerbitzu publikoekin, bai prestazio publikoen onuradun gisa, bai enplegu-eskatzaile gisa, bai enplegu-hobekuntza gisa. Gauza bera gertatzen da gizarteratze-zerbitzuekin eta gizarte-zerbitzuekin lotutako beste prestazio mota batzuekin, hala nola Bizitzeko Gutxieneko Diru-sarrerarekin, eskaeren bi herenak emakumeenak baitira. Osasun-zerbitzuetan zentratzen bagara, emakumeak dira lehen mailako arretako zerbitzuetara gehien jotzen dutenak, eta etxeko arreta eskatzen duten pertsona handienak, bai beraientzat, bai hirugarrenentzat.
Ondoren parte-hartzaileekin izandako eztabaida oso interesgarria eta aberasgarria izan zen, eta ondoren labur-labur jaso nahi ditugun hausnarketa partekatu batzuetara iristeko aukera eman zigun.
Digitalizazioak dituen abantailez gain (informazioa zentralizatzea, lekualdatzeko beharrik ez izatea, ordutegirik ez izatea, aurretiko hitzorduari esker itxaronaldiak murriztea), konponbide teknologikoen ideiatik aldentzearen garrantzia antzematen dugu, emakumeok bizi ditugun errealitateen konplexutasunari lekua eta erantzuna emateko. Erabiltzaileen kezka eta ziurgabetasunei erantzuteko, aurrez aurrekoa eta harreman pertsonal eta pertsonalizatua izateko beharra ikusi genuen. Premia hori iraunkorra izan zen, ez iragankorra, digitalizazioa aukera gisa hartuta, eta ez betebehar gisa. Aldi berean, Internet sarbide libreko oinarrizko baliabide gisa ulertu behar da, pertsona guztientzat bermatu beharko litzatekeena, eta, beraz, prestakuntza digitala eta Interneterako sarbidea herritar guztiei eskaini beharreko baliabide publikotzat hartu behar dira.
Sektore publikoan eraldaketa digital horrek dituen arriskuez ere hitz egin ahal izan genuen: emakumeen aurkako diskriminazioan sakontzeko arriskua nabarmentzen dugu, egungo prozedurak berrikusten dituzten neurri zuzentzaileak hartzen ez badira, eta, horren aurrean, digitalizatzeak abiapuntuko desberdintasun hori kristalizatzea dakar. Zehazki, emakumeek oraindik beren gain hartzen dituzten zaintza-kargak kontuan hartzeaz ari gara, baita zerbitzu publikoekiko elkarreragin handiagoa eta tresna informatikoen diseinuan parte-hartze txikiagoa izateaz ere. Horren ondorioz, ezinbestekoa da emakumeek tresna digital publikoen baterako diseinuan parte hartzea. Datuen pribatutasunari eta zerbitzu digitalen bidez publikoaren pribatizazio gero eta handiagoari buruzko arriskuak ere aipatu ziren.
Gai honi buruz gehiago irakurtzera animatzen zaituztegu Ekonomia birplanteatzen duten emakumeak Ekonomia birplanteatzen duten emakumeak proiektuan: Virginia Eubanks, Cathy O «Neil», Shoshana Zuboff,
